Udruženje za društvena istraživanja i komunikacije (UDIK) podsjeća javnost na tridesetu godišnjicu zatvaranja logora Sušica kod Vlasenice koji je od maja do kraja septembra 1992. godine bio logor za zatvaranje, mučenje, silovanje i ubijanje bošnjačkog stanovništva sa područja Vlasenice, ali i ostalih podrinjskih opština. Kroz ovaj logor je prošlo ili bilo zatvoreno više od 8.000 osoba.
Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) je početkom 2005. osudio upravnika koncentracionog logora Sušica Dragana Nikolića zv. Jenki na 20 godina zatvora nakon što je priznao krivicu da je učestvovao u ubistvima, silovanju i mučenju bošnjačkih zatvorenika u koncentracionom logoru Sušica u Vlasenici 1992. godine.
Suđenja za ratne zločine počinjene na području Vlasenice vode se i pred domaćim sudovima. UDIK-ova publikacija „Ratni zločini u Milićima i Vlasenici – presude“ dokumentuje tri predmeta donesena pred Sudom Bosne i Hercegovine za zločine počinjene u prijeratnoj opštini Vlasenica. Pred Sudom Bosne i Hercegovine osuđeni su Predrag Bastah na 22 godine i Goran Višković na 18 godina, dok je Dragan Marinković osuđen na 8 godina zatvora za ratni zločin počinjen na području današnje opštine Milići.
Prema podacima Instituta za nestale osobe BiH, na području opština Vlasenica i Milići u periodu od 1992. do 1995. nestalo je 955 žrtava bošnjačke nacionalnosti. Ove osobe nestale su kao posljedica ratnih zločina, ali nisu vezane sa počinjenim genocidom u julu 1995. godine.
Najveća masovna grobnica koja je pronađena na području Vlasenice je masovna grobnica Ogradice iz koje su 2003. godine ekshumirana 232 posmrtna ostatka žrtava iz proteklog rata, a najveća masovna grobnica na području opštine Milići je masovna grobnica Zaklopača iz koje je ekshumiran 81 posmrtni ostatak. Iz masovne grobnice Sušica ekshumirano je 37 žrtava.
Tri decenije su prošle, a još uvijek nije razriješena sudbina velikog broja nestalih sa područja Vlasenice i Milića. Veoma je važno govoriti, sjećati se i svjedočiti pred sudovima o svim monstruoznim djelima počinjenim u ratnom periodu. Samo na taj način se mogu procesuirati odgovorni počinioci i spriječiti njihov naum, a to je prikrivanje i zaboravljanje svih njihovih zlodjela.
