Stogodišnjica od genocida nad Bošnjacima u Šahovićima 1924. godine

Prema objavi Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini, u svim džamijama je nakon jučerašnjeg džuma-namaza obavljena dženaza u odsutnosti za sve šehide masovnog zločina počinjenog nad Bošnjacima Šahovića kod Bijelog Polja 9. i 10. novembra 1924. godine.

Povod je stogodišnjica ovog događaja koji je prethodno istoričar, prof. dr. Šerbo Rastoder iz Crne Gore, potpredsjednik Odbora za obilježavanje stogodišnjice i autor knjige „Šutnjom se zlo veliča“, nazvao u tom djelu – genocidom. Tu je objavio i transkribovana autentična svjedočenja nekoliko počinilaca ubistava.

Prema Rastoderovoj knjizi, svjedočenja su snimljena na magnetofonskoj vrpci u Mojkovcu ljeta 1973. godine, kada je devet učesnika u pokolju, od kojih većina u dubokoj starosti u tom momentu (neki stariji i od 90 godina), ispričalo generalu Danilu Jaukoviću, na njegovu inicijativu, o njihovom neposrednom učešću u dešavanjima 9. i 10. novembra 1924. na području Vraneške doline. Kazali su da im je motiv bila osveta zbog prethodnog ubistva Boška Boškovića a da su ubrzo poslije događaja shvatili da su s mnogo drugih počinilaca, muslimane u Šahovićima i šire u Vraneškoj dolini ubijali na pravdi Boga.

Prema Rastoderovoj knjizi i drugim izvorima, o događaju nije provedena istraga i ostao je ‘zamagljen’, obavijen velom šutnje iako su za kratko vrijeme svirepo ubijene stotine civila, među njima žene i djeca. Precizan broj ubijenih nikad nije ustanovljen. Srodnici ubijenih, koji su uspjeli izmaći zločinu, nisu se vratili da žive tamo već se nastanili na više strana, u okolne i druge krajeve i zemlje, ponijevši sjećanje na bestijalnosti zločina i podnoseći teške prve dane izbjeglištva iz njihovog, inače prirodno lijepog kraja. Potomci žive i danas u novim sredinama, piše Rastoder.

Osnovna njegova poruka je da o Šahovićima, preimenovanim kasnije u toponim Tomaševo, napokon treba progovoriti, i to snagom nepobitnih činjenica, nakon toliko godina šutnje. Osnovna teza sadržana je u samom nazivu knjige „Šutnjom se zlo veliča“, rekao je Rastoder agenciji Fena.

On je potpredsjednik Odbora za obilježavanje 100. godišnjice i tim povodom je priredio i pisani materijal „Deset (ne)spornih činjenica vezanih za genocid u Šahovićima“.

I ranije je u objavljenim djelima i na javnim skupovima naglašavao između ostalog da je genocid nad muslimanima Vraneške doline iz 1924. godine počinjen u mirnodopskim uslovima, i to u koliko-toliko pravno uređenoj državi a da za to niko sudski nije odgovarao.

Vezane vijesti

TUZLA