Ured za kontrolu imovine stranaca (OFAC) Ministarstva finansija SAD uveo je nove sankcije za više osoba i subjekata. Sankcije su uvedene zbog korupcije, utjecaja Rusije na Zapadnom Balkanu i nelegalnih radnji.
“U skladu sa Izvršnom uredbom 14033 koja se odnosi na Zapadni Balkan i Izvršnom uredbom 14024 koja se odnosi na Rusiju, Ured za kontrolu imovine stranaca (OFAC) Ministarstva finansija SAD, u četvrtak je na listu sankcionisanih lica uvrstio osam pojedinaca i šest subjekata. Koordinisanim djelovanjem, u skladu sa Izvršnom uredbom 14024, Ministarstvo vanjskih poslova SAD uvelo je sankcije za još dva lica i dvanaest subjekata.
“Rusija je nastavila koristiti svoj uticaj na Zapadnom Balkanu kako bi spriječila integraciju regije u međunarodne institucije i organizacije i iskoristila ključne instance za olakšavanje svojih agresivnih destabilizirajućih aktivnosti”, rekao je podsekretar Ministarstva finansija za terorizam i finansijske obavještajne poslove Brian E. Nelson. “Današnje postupanje ponovo potvrđuje šire napore Vlade SAD na promovisanju mira, stabilnosti i funkcionalne demokratske vlasti u regiji Zapadnog Balkana.”
SVEPRISUTNA KORUPCIJA I OMOGUĆAVANJE MALIGNOG UTICAJA NA BALKANU
Bosna i Hercegovina:
Savo Cvijetinović (Cvijetinović) je član Izvršnog odbora političke stranke predsjednika Republike Srpske (RS) Milorada Dodika, Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD), u entitetu RS u Bosni i Hercegovini (BiH). On je takođe predstavnik preduzeća BN Inžinjering sa sjedištem u RS, koje je u vlasništvu bivšeg zamjenika načelnika vojnog vazdušnog saobraćaja u Ruskim oružanim snagama i bivšeg komandanta komponente vazdušnog saobraćaja Ruske vojske. BN Inžinjering je omogućio ilegalni transfer motora za helikoptere proizvedenih u Ukrajini u Rusiju preko BiH.
BN Inžinjering sankcioniše se u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 zbog sadašnjeg ili prethodnog poslovanja u vazduhoplovnoj industriji Ruske Federacije. Cvijetinović je sankcionisan u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 jer jeste ili je bio na čelu, zvaničnik, viši izvršni službenik ili član upravnog odbora BN Inžinjeringa, lice čija su imovina i udjeli u imovini blokirani u skladu sa Izvršnom uredbom 14024.
Petar Đokić (Đokić) trenutno je ministar industrije, energetike i rudarstva RS. Đokić je 2017. godine s hrvatskim ministrom zaštite okoliša i energetike potpisao ugovor o izgradnji plinovoda iz Hrvatske do rafinerije Bosanski Brod u RS, koja je u vlasništvu ruske kompanije. Sklapanje takvog sporazuma prijetnja je provedbi Daytonskog mirovnog sporazuma. Sankcionisanjem Đokića šalje se jasna poruka da SAD neće tolerisati antidejtonsko ponašanje.
Đokić se sankcioniše u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 za odgovornost ili saučesništvo u, ili direktno ili indirektno učestvovanje u kršenju ili djelu kojim se ometalo ili prijetilo provedbi bilo kojeg sporazuma o regionalnoj sigurnosti, miru, saradnji ili međusobnom priznavanju ili okvira ili mehanizma odgovornosti u vezi sa Zapadnim Balkanom, uključujući Prespanski sporazum iz 2018, Ohridski okvirni sporazum iz 2001, Rezoluciju Savjeta sigurnosti Ujedinjenih nacija 1244, Daytonski mirovni sporazum ili Zaključke Vijeća Konferencije za provedbu mira održane u Londonu u decembru 1995, uključujući odluke ili zaključke visokog predstavnika, Savjeta za provedbu mira ili njegovog Upravnog odbora ili Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju ili, u odnosu na bivšu Jugoslaviju, Međunarodnog rezidualnog mehanizma za krivične sudove.
Duško Perović (Perović) je dugogodišnji šef predstavništva RS u Moskvi, Rusija. Perović je imao ključnu ulogu u dogovaranju kontakata između predsjednika RS Milorada Dodika i njegove stranke SNSD i ruskih zvaničnika. Tačnije, on je redovno lobirao za sastanke između Dodika i ruskog predsjednika Vladimira Putina. Perović je takođe bio posrednik između Vlade RS na čelu s Dodikom i istaknutog ruskog milijardera. Uprkos tome što je bio zaposlenik Vlade RS, Perović je bio zaposlen u dvije kompanije ovog milijardera u isto vrijeme dok je taj milijarder bio u procesu sklapanja unosnog posla sa Vladom RS. Pored toga, Perović je posjedovao dionice u najmanje jednoj od offshore kompanija tog milijardera.
Perović se sankcioniše u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 jer je djelovao ili navodno djelovao za ili u ime, direktno ili indirektno, Milorada Dodika, lica čija su imovina i udjeli u imovini blokirani u skladu sa Izvršnom uredbom 14033.
SAD su sankcionisale Dodika 5. januara 2022. godine u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 za odgovornost ili saučesništvo u, ili direktno ili indirektno učestvovanje u kršenju ili činu koji je ometao ili prijetio provedbi Daytonskog mirovnog sporazuma (DPA), kao i zbog odgovornosti ili saučesništva u, ili direktnom ili indirektnom učestvovanju u korupciji u vezi sa Zapadnim Balkanom. SAD su takođe ranije sankcionisale Dodika 17. jula 2017. godine, u skladu sa Izvršnom uredbom 13304, zbog opstruisanja Daytonskog mirovnog sporazuma.
Crna Gora:
Miodrag „Daka“ Davidović (Davidović) decenijama se bavi pranjem novca za kriminalne organizacije i tako jača uticaj i gradi sopstvenu kriminalnu organizaciju preko koje krijumčari cigarete, gorivo i oružje u Crnoj Gori. Njegove koruptivne aktivnosti omogućavaju Rusiji da kompromituje nezavisnost demokratskih institucija i pravosuđa u zemlji, uključujući nastojanja da se utiče na rezultate izbornog procesa. Također je bio uključen u skandal koji je doveo to hapšenja generalnog sekretara Vlade Sjeverne Makedonije Dragog Raškovskog, visokopozicioniranog savjetnika bivšeg premijera Sjeverne Makedonije Zorana Zaeva. Raškovski je navodno uzeo mito od Davidovića kako bi dogovorio sastanak sa premijerom Zaevim, a radi Davidovićevih poslovnih interesa. Od 1991. do 1992. Davidović je radio kao ministar trgovine u vladi samoproglašene Srpske Autonomne Oblasti (SAO) u BiH.
Davidović je sankcionisan u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 zbog odgovornosti za ili saučesništvo, zbog direktnog ili indirektnog učešća u korupciji na Zapadnom Balkanu, uključujući korupciju počinjenu od strane, u ime, ili na bilo koji način povezane sa vlastima na Zapadnom Balkanu, ili u vezi sa sadašnjim ili bivšim vladinim službenicima na bilo kojem nivou vlasti na Zapadnom Balkanu, poput zloupotrebe javnih sredstava, eksproprijacije privatne imovine radi lične koristi ili u političke svrhe, ili podmićivanja. Pored toga, Davidović je sankcionisan zbog odgovornosti za ili saučesništvo, zbog direktnog ili indirektnog učešća u aktivnostima ili politikama koje ugrožavaju mir, sigurnost, stabilnost ili teritorijalni integritet bilo koje teritorije ili bilo koje države na Zapadnom Balkanu.
Branislav “Brano” Mićunović (Mićunović) decenijama ima vodeću ulogu u organizovanom kriminalu u Crnoj Gori, čak i iz vremena bivše Jugoslavije. Najpoznatiji je po lancu nelegalne trgovine cigaretama zbog kojeg je došlo do korupcije i podrivanja nezavisnosti demokratskih institucija u Crnoj Gori.
Mićunović je sankcionisan u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 zbog odgovornosti za ili saučesništvo, zbog direktnog ili indirektnog učešća u korupciji na Zapadnom Balkanu, uključujući korupciju počinjenu od strane, u ime, ili na bilo koji način povezane sa vlastima na Zapadnom Balkanu, ili u vezi sa sadašnjim ili bivšim vladinim službenicima na bilo kojem nivou vlasti na Zapadnom Balkanu, poput zloupotrebe javnih sredstava, eksproprijacije privatne imovine radi lične koristi ili u političke svrhe, ili podmićivanja.
Sjeverna Makedonija:
Sergey Samsonenko (Samsonenko) bogati je poslovni čovjek sa prebivalištem u Sjevernoj Makedoniji koji posjeduje dvojno državljanstvo Rusije i Sjeverne Makedonije. Između 2017. i 2018. Samsonenko i njegova supruga, Irina Samsonenko (Irina), koja takođe posjeduje dvojno državljanstvo Rusije i Sjeverne Makedonije, kupili su zemlju od Jordana Kamčeva (SAD su sankcionisale Kamčeva 19.07.2023. u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 zbog odgovornosti za ili saučesništvo, zbog direktnog ili indirektnog učešća u korupciji na Zapadnom Balkanu). U vezi sa tom kupovinom Samsonenko je svjedočio pred sudom u Sjevernoj Makedoniji u suđenju povezanom sa zemljištem na Vodnom u kojem su Kamčev i njegova majka Ratka Kunoska Kamčeva (Kamčeva) optuženi za pranje novca. Godine 2021. Samsonenko je vršio uplate na račun supruge Irine. U isto vrijeme je Irina prebacivala novac firmama Kamčev Konsalting Skopje DOOEL (Kamčev Konsalting) i Orka Fajnans, Skopje DOOEL (Orka Fajnans). Obje kompanije su povezane sa Kamčevom. U isto vrijeme je novac koji je prebačen firmama Kamčev Konsalting i Orka Fajnans korišten za isplatu zajma povezanog sa firmom Orka Holding AD (Orka Holding), kompanijom koja je povezana sa Jordanom Kamčevim. Pored toga, Samsonenko i Irina kupili su od Kamčeva i Kamčeve kompaniju Sistina Lajf Kear Sentar Skopje DOOEL (Sistina Lajf Kear Sentar), još jedan subjekat povezan sa suđenjem u predmetu zemljišta na Vodnom. Konačno, Samsonenko je pedesetpostotni suvlasnik sportske kladionice Bet City International DOO Skopje (Bet City), a firma Orka Holding, čiji je direktor Jordan Kamčev, vlasnik preostalih 50%.
Samsonenko, Irina i Kamčeva sankcionisani su u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 jer su materijalno pomagali, sponzorisali ili osiguravali finansijsku, materijalnu ili tehnološku podršku za, ili osiguravali robe ili usluge kao podršku Jordanu Kamčevu, osobi čija su imovina i udio u imovini blokirani u skladu sa Izvršnom uredbom 14033. Kompanija Sistina Lajf Kear Sentar sankcioniše se u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 jer je u vlasništvu ili pod kontrolom, jer je djelovala ili je navodno djelovala u ime, direktno ili indirektno, Irine, osobe čija su imovina ili udio u imovini blokirani u skladu sa Izvršnom uredbom 14033.
Kompanija Bet City sankcioniše se u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 jer je u vlasništvu ili pod kontrolom, jer je djelovala ili je navodno djelovala u ime, direktno ili indirektno, Samsonenka i Kamčeva, osoba čija su imovina ili udjeli u imovini blokirani u skladu sa Izvršnom uredbom 14033.
Kompanija Orka Holding AD je konglomerat povezan sa Kamčevim koji je prisutan u više sektora industrije. Kompanije Orka Fajnans i Kamčev Konsalting su konsalting i uslužne kompanije u sklopu mreže Kamčev i u vlasništvu su Kamčeve.
Kompanija Orka Holding sankcioniše se u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 jer je u vlasništvu ili pod kontrolom, jer je djelovala ili je navodno djelovala u ime, direktno ili indirektno, Kamčeva, osobe čija su imovina ili udjeli u imovini blokirani u skladu sa Izvršnom uredbom 14033. Kompanije Orka Fajnans i Kamčev Konsalting sankcionišu se u skladu sa Izvršnom uredbom 14033 jer su u vlasništvu ili pod kontrolom, jer su djelovale ili navodno djelovale u ime, direktno ili indirektno, Kamčeve, osobe čija su imovina ili udjeli u imovini blokirani u skladu sa Izvršnom uredbom 14033.
SANKCIJE MINISTARSTVA VANJSKIH POSLOVA PREMA IZVRŠNOJ UREDBI 14024
Ruski uticaj na Zapadnom Balkanu duboko je povezan sa korupcijom i ekstremističkom političkom retorikom koje predstavljaju prijetnju vladavini zakona, stabilnosti i suverenitetu regije. Zbog toga Ministarstvo vanjskih poslova istovremeno sankcioniše dva političara i njihovih 12 poslovnih mreža sa sjedištem u Rusiji.
Miša Vacić (Vacić) predsjednik je Srpske desnice u Srbiji. Vacić je 2022. godine bio posmatrač na ruskim lažnim referendumima za navodnu aneksiju ukrajinskih regija pod okupacijom Rusije u septembru 2022. Tokom intervjua i medijskih događaja, Vacić je tvrdio da je međunarodni posmatrač i da ga je pozvao Vladimir Putin, te je zagovarao navodnu aneksiju ovih regija od strane Rusije.
Ministarstvo vanjskih poslova sankcioniše Mišu Vacića u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 zbog odgovornosti za, ili saučesništva u, ili direktnog ili indirektnog učestvovanja ili pokušaja da učestvuje u aktivnostima koje podrivaju mir, sigurnost, političku stabilnost ili teritorijalni integritet Sjedinjenih Država, njihovih saveznika ili njihovih partnera, za ili u ime ili u korist, direktnu ili indirektnu, Vlade Ruske Federacije.
Popovićeva mreža i holding kompanije sa sjedištem u Rusiji
Nenad Popović (Popović) bio je srbijanski ministar od 2017. do 2022, a 2014. osnovao je nacionalističku Srpsku narodnu partiju. Vlasnik je brojnih kompanija i holdinga u Srbiji i Rusiji. Od devedesetih prošlog stoljeća, Popović koristi svoje kompanije sa sjedištem u Rusiji za bogaćenje i uspostavljanje bliskih veza sa visokopozicioniranim liderima u Kremlju. Popović nastavlja koristiti svoje veze sa Kremljom da bi obezbijedio poslove za svoje holding kompanije od kojih većina radi u sektorima ruske privrede koji se bave konsaltingom, nekretninama i elektronikom, da bi nagomilao svoje bogatstvo kroz pronevjere i poreske šeme.
Ministarstvo vanjskih poslova SAD sankcioniše Nenada Popovića u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 zbog sadašnjeg ili prethodnog poslovanja u elektronskom sektoru privrede Ruske Federacije.
Glavne Popovićeve holding kompanije sa sjedištem u Rusiji uključuju Asset Electro LLC i Asset Automation LLC. Mosen Esset Menedzhment LLC vodi dnevno poslovanje Popovićevih holdinga sa sjedištem u Rusiji.
Ministarstvo vanjskih poslova SAD sankcioniše Asset Electro LLC i Mosen Esset Menedzhment LLC u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 za sadašnje ili prethodno poslovanje u sektorima elektronike i menadžment konsaltinga privrede Ruske Federacije. Ministarstvo vanjskih poslova SAD sankcioniše Asset Automation LLC u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 jer je u vlasništvu ili pod kontrolom, ili je djelovala ili navodno djeluje za ili u ime, direktno ili indirektno, Nenada Popovića.
Preko Asset Electro LLC, Asset Automation LLC, i Mosen Esset Menedzhment LLC Popović kontroliše ogromnu mrežu podružnica sa sjedištem u Rusiji koje djeluju u sektorima nekretnina, inženjerstva i elektronike. Među njima su: Joint Stock Company All-Russian Scientific Research Design and Technological Institute of Relay Engineering with Experimental Production (JSC VNIIR), VNIIR Promelektro LLC, ABS Electrotekhnika LLC, VNIIR Gidroelektroavtomatika JSC, JSC VNIIR Progress, VNIIR Transstroi LLC, JSC ABS ZEiM Automation, Dominion Tverskaya Yaroslavskaya LLC i Dominion Nikolski LLC.
Ministarstvo vanjskih poslova SAD sankcioniše JSC VNIIR i JSC ABS ZEiM Automation u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 jer su u vlasništvu ili pod kontrolom, ili su djelovale ili navodno djeluju za ili u ime, direktno ili indirektno, Asset Electro LLC i Asset Automation LLC. Ministarstvo vanjskih poslova SAD sankcioniše VNIIR Promelektro LLC, ABS Electrotekhnika LLC, VNIIR Gidroelektroavtomatika JSC i JSC VNIIR Progress u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 jer su u vlasništvu ili pod kontrolom ili su djelovale ili navodno djeluju za ili u ime, direktno ili indirektno, JSC VNIIR. Ministarstvo vanjskih poslova SAD sankcioniše VNIIR Transstroi LLC u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 jer je u vlasništvu ili pod kontrolom, ili je djelovala ili navodno djeluje za ili u ime, direktno ili indirektno, JSC VNIIR and Asset Electro LLC. Na kraju, Ministarstvo vanjskih poslova SAD sankcioniše Dominion Tverskaya Yaroslavskaya LLC i Dominion Nikolski LLC u skladu sa Izvršnom uredbom 14024 jer su u vlasništvu ili pod kontrolom ili su djelovale ili navodno djeluju za ili u ime, direktno ili indirektno, Nenada Popovića.
POSLJEDICE SANKCIJA
Kao rezultat današnjih aktivnosti, sva imovina i pravo na imovinu onih koji su sankcionisani, a koji su navedeni u prethodnom tekstu, koja se nalazi u SAD ili je u posjedu ili pod kontrolom državljana SAD blokirana je i mora biti prijavljena OFAC. Pored toga, svi subjekti koje direktno ili indirektno, pojedinačno ili kolektivno, posjeduju u procentu 50% i više jedna ili više sankcionisanih osoba takođe su blokirani. Zabranjene su sve transakcije državljana SAD koji su u SAD (ili prolaze kroz SAD), a koje uključuju imovinu ili pravo na imovinu pojedinaca koji su uvršteni u listu ili na drugi način blokirani, osim ako OFAC to ne dozvoli izdavanjem opšte ili specifične dozvole, ili izuzećem. Zabrane uključuju davanje ili obezbjeđenje sredstava, dobara ili usluga od strane, za ili u korist bilo koje blokirane osobe ili primanje bilo kojeg doprinosa ili obezbjeđenje sredstava, dobara ili usluga od strane takve osobe.
Pored toga, finansijske institucije ili druge osobe koje učestvuju u određenim transakcijama ili aktivnostima sa sankcionisanim pojedincima mogu se time izložiti sankcijama ili biti predmetom izvršne zakonske radnje” – saopćeno je iz Ambasade SAD u BiH.
