Statistička agencija EU Eurostat objavila je u četvrtak najnovije statističke podatke o zemljama zapadnog Balkana i Turske, po kojima BiH ima najlošije pokazatelje u gotovo svim oblastima.
Statistički podaci Eurostata relevantni su i važni zato što EU na osnovu njih projektuje svoje politike, raspodjelu sredstava i druge bitne parametre po kojima kreira svoju politiku prema našem regionu i pokazuju objektivno stanje jer ih koriste institucije EU.
Ne računajući Kosovo, BiH je najlošija i u pogledu bruto domaćeg proizvoda po glavi stanovnika, dok smo po obrazovanju, pristupu internetu i drugim ključnim pokazateljima lošiji i od Kosova. Loših podataka bi vjerovatno bilo i više, ali BiH je jedina zemlja regiona koja za gotovo polovinu rubrika koje je Eurostat objavljivao nije poslala podatke.
Istovremeno, ekonomija BiH najviše je ovisna o EU, s obzirom na to da na to područje izvozimo 72,4 odsto naše robe i usluga, a uvozimo 60,8 odsto ukupnih potrepština. BiH je “najbolja” u još jednoj oblasti – najnenaseljenija je zemlja u regionu sa gustoćom naseljenosti od 68,2 stanovnika po kvadratnom kilometru. Sve druge zemlje u regionu imaju naseljenost više od 80 stanovnika po kvadratnom kilometru.
Što se tiče bruto domaćeg proizvoda BiH, u BiH on iznosi 4.580 evra po glavi stanovnika, a od nas je lošije jedino Kosovo, koje ima 3.740 evra po glavi stanovnika. Albanija ima bruto domaći proizvod od 4.610 evra po glavi stanovnika, Sjeverna Makedonija 5.170 evra po glavi stanovnika, Turska 7.510 evra po glavi stanovnika, a Srbija je najbolja u regionu s BDP-om po glavi stanovnika od 7.780 evra.
Što se tiče udjela stanovništva s visokim obrazovanjem, BiH ima samo 23,2 odsto muškaraca s višom stručnom spremom, te 34 odsto žena s višim obrazovanjem. Kada se saberu muškarci i žene i uzme prosjek, u Sjevernoj Makedoniji je taj procenat oko 40 odsto, dok je u Srbiji, na Kosovu, Albaniji i u Turskoj taj procenat oko 35 odsto.
I po pristupu stanovništva internetu smo najlošiji, jer u BiH 75 odsto populacije ima pristup globalnoj mreži, dok je u Sjevernoj Makedoniji taj procenat 79 odsto, Srbiji 82 odsto, Albaniji 85 odsto, Turskoj 88 odsto, a na Kosovu 96 odsto.
U svim ključnim ekonomskim pokazateljima poput procenta rasta BDP-a, inflacije, strukture stanovništva i privrednih sektora, naši podaci se poklapaju s kretanjima u EU, primjera radi, kada je recesija u EU, pada BDP u BiH, a kada se oporavlja EU, raste privredna aktivnost i u BiH. Inflacija gotovo u potpunosti slijedi evropska kretanja, s tim da je do prošle godine stopa inflacije u BiH bila nešto niža. Kada je inflacija rasla u EU, rasla je i u BiH, i obrnuto.
Svi ovi loši indikatori vidljivi su i u prošlogodišnjem izvještaju o napretku BiH na putu ka EU, jer je BiH najlošije ocijenjena od svih kandidata i potencijalnih kandidata za članstvo. Sudeći prema izvještaju, BiH je u “ranoj fazi” reforme pravosuđa, javne uprave, uspostavljanja tržišne ekonomije, konkurentnosti, borbe protiv korupcije i drugim oblastima. Pojam “rane faze spremnosti” se u izvještaju ponavlja čak 37 puta.
Podsjetili su da je EU BiH predala Mišljenje o kandidaturi za članstvo u kojem se nalazi 14 ključnih prioriteta, od kojih gotovo ništa nije ispunjeno. Evropski zvaničnici upozoravaju da BiH zaostaje, da postoje političke blokade i međusobno nepovjerenje.
